Samenvatting:

• Het vervangen van trefwoorden door termen is de belangrijkste ontwikkeling binnen Brabant Cloud de komende 10 jaar. 
  
• Om hierbij te helpen ontwikkelt Erfgoed Brabant hulplijsten per AAT-veld in Memorix Maior om de honderd meestgebruikte trefwoorden om te zetten naar termen. 
• De Art & Archtitecture Thesaurs (AAT) is een wereldwijd gebruikte termenlijst om cultureel erfgoed mee te beschrijven. 

Het verbinden van je collectie met termen in plaats van trefwoorden zal binnen Brabant Cloud de belangrijkste ontwikkeling worden voor de komende 10 jaar. Termen bieden namelijk een oplossing voor twee grote problemen die je nu tegenkomt bij het zoeken naar Brabantse erfgoedinformatie: vindbaarheid en identificatie. Want hoe weet je zeker of je álle en ook nog eens de júíste informatie gevonden hebt met één zoekopdracht? Een object kan dezelfde naam hebben, maar een andere betekenis. Of een object kan onder verschillende namen bekend staan.

Maar het vervangen van trefwoorden door termen kan erg moeilijk zijn als je onbekend met termenlijsten of door de veelheid aan termen niet goed weet waar te beginnen. Om die reden ontwikkelt Erfgoed Brabant voor de velden in Memorix Maior die aan de termenlijst Art & Architecture Thesaurus (AAT) zijn gekoppeld hulplijsten om veelgebruikte trefwoorden om te zetten naar termen. De hulplijst voor het omzetten van onderwerpen in de entiteit Documenten naar AAT-termen is nog in ontwikkeling, voor alle andere velden zijn de hulplijsten als bijlage onderaan deze pagina te vinden. 

Om welke velden in Memorix Maior gaat het?

In Memorix Maior zijn in zes entiteiten velden te vinden, waarin je de koppeling kunt leggen met de termenlijst Art & Architecture Thesaurus. De AAT-velden hebben in Memorix Maior gelijknamige tegenhangers die niet aan de AAT gekoppeld zijn. Dit zijn vrije tekstvelden, waar je eigen gekozen trefwoorden kunt invullen. Beide veldsoorten zijn bedoeld als aanvullingen op elkaar: vul bij voorkeur een term in het AAT-veld in. Is er geen passende AAT-term beschikbaar, vul dan pas een eigen gekozen trefwoord in.

Wat is de Art & Architecture Thesaurus (AAT)? 

De AAT, die wordt beheerd door het Getty Research Institute in Los Angeles, is een termenlijst die wereldwijd gebruikt wordt voor het beschrijven en toegankelijk maken van cultureel erfgoed, zoals documenten, archivalia, foto's, boeken en objecten. Kortom, cultureel erfgoed dat door mensen is gemaakt. Alle termen in de AAT zijn in te delen in zeven hoofdgroepen: abstracte begrippen, activiteiten, fysieke kenmerken, materialen, objecten, actoren en organismen, stijlen en perioden. Er staan geen termen in over gebeurtenissen of dieren. Zo staat de term "wereldoorlogen" als activiteit in de AAT, maar komt de gebeurtenis "Tweede Wereldoorlog" niet voor in de AAT. 

Welke informatie kan ik in de hulplijsten vinden? 

Per veld dat in Memorix Maior aan de AAT is gekoppeld ontwikkelt Erfgoed Brabant een hulplijst. In de lijst hebben we voor de honderd meestgebruikte trefwoorden door Brabant Clouddeelnemers indien mogelijk een AAT-adviesterm genoteerd. De lijst is als volgt opgebouwd:

• Kolom 1: de gebruikte trefwoorden in het vrije tekstveld in Memorix Maior. Bijvoorbeeld trefwoorden uit de velden Onderwerp, Materiaal, Type Document. 
• Kolom 2: de geadviseerde AAT-term waardoor je dit trefwoord kunt vervangen. De AAT-term vul je in in de AAT-velden, bijvoorbeeld Onderwerp (AAT), Materiaal (AAT), Type Document (AAT). 
• Kolom 3: de unieke identifier (identificatiecode) van de term. De unieke identificatiecode zorgt ervoor dat je de term niet kunt verwarren met andere termen.
• Kolom 4: de duurzame URI van de term. De duurzame URI maakt dat op een duurzame en toekomstbestendige manier naar de term kunt verwijzen en er dus nooit informatie verloren zal gaan.
• Kolom 5: verwijzing naar de desbetreffende term in het Termennetwerk. Deze website biedt meer informatie over de term, doordat je daar beschrijving, alternatieve benamingen, bredere en nauwere termen kunt bekijken. 
• Kolom 6: verwijzing naar de desbetreffende term in bronsysteem van het Getty. Deze website biedt meer informatie over de term, doordat je daar beschrijving, alternatieve benamingen, bredere en nauwere term en de vertaling kunt bekijken.
• Kolom 7: eventuele opmerkingen en verwijzingen naar alternatieve termen.

Let op! Het is belangrijk om altijd goed te controleren of de geadviseerde term voor jouw object van toepassing is door de beschrijving van de term in het Termennetwerk of Getty te bekijken. Ook is de context van het object essentieel om te kunnen bepalen welke term het meest geschikt is. 

Waar vind ik meer informatie over het onderwerp termen? 

• Wil je meer over termen en termenlijsten weten? Op onze helppagina ‘Aan de slag met termen en termenlijsten’ leggen we verder uit wat termen zijn en hoe je de beschikbare termenlijsten in Memorix Maior kunt gebruiken. 
• In onze blogreeks 'Vinden door te verbinden' wordt uitgebreid uitgelegd wat termen en termenlijsten precies zijn en wordt verteld over de termenlijst Brabantse gebouwen die Erfgoed Brabant aan het aanleggen is voor de deelnemers van Brabant Cloud. De blogreeks beschrijft hoe de termenlijst is ontstaan en waarvoor deze te gebruiken is.
  
• Als je meer wil weten over de werking en het gebruik van duurzame URI’s, kun je onze cursus ‘het belang van duurzame identifiers’ teruglezen en -kijken.
• In onze blogreeks 'Aan de slag met termen' gaan we in op het vervangen van eigen trefwoorden door termen en wat daar allemaal bij komt kijken.